https://img.webme.com/pic/n/naazimca/button3.gif
   
  alucrakanuni
  bilardo kuralları
 
14+1 Kuralları

1) 14+1 bir isteka topu ve 15 tane numaralanmış renkli topla oynanır. Toplar bir üçgen yardımıyla üçgenin tepesindeki top piramit noktası üzerinde 1 numaralı top sağ köşede ve 5 numaralı top sol köşede yer akacak şekilde dizilir.

2) Oyun sırasında her oyuncu cebe düşüreceği hedef topu ve cebi deklare ettikten sonra nizami bir atışla cebe düşürdüğü her bir hedef top için 1 puan kazanır. Maç için önceden belirlenmiş toplam skora ilk ulaşan oyuncu maçı kazanır.

3) Oyun sırası bant atışıyla belirlenir. Bu atışı kazanan oyuncu oyunu açma veya açılış hakkını rakibine kullandırma seçeneğine sahiptir.

4) Bir oyunu açılış sırasında; Bir hedef top ve düşürmek istediği cebi deklare edip atışını yapmalı veya isteka topunun bir topa ve sonra bir banta temasını sağlamalı ve buna ek olarak 2 hedef topun bant görmesini sağlamalıdır.

5) Bir oyuncu nizami bir şekilde hedef topları ceplere düşürmeye devam ettiği sürece masada kalır ve oyuna devam eder. Oyuncu istediği herhangi bir hedef topla oynayabilir. Ancak atışını yapmadan önce düşürmek istediği topu ve cebi deklare etmek zorundadır. Tuş karom kombinasyon şeklinde detayların deklare edilmesi zorunlu değildir. Oyuncunun deklare ettiği topa ek olarak başka top veya toplarda ceplere düşerse her biri 1’er puan olarak oyuncunun puan hanesine yazılır. Bir oyuncu hedef top deklare etmek yerine temkinli atış deklaresi verebilir (savunma amaçlı).

6) Bütün atışlarda bir oyuncu isteka topunu bir hedef topla temas ettirmeli ve daha sonra; Bir hedef top cebe düşürmeli veya isteka topu veya herhangi bir hedef topun bir bant görmesini sağlamalıdır. Bu şartların gerçekleşmemesi halinde faul olur.

7) Her faul için faul yapan oyuncunun toplam puanından 1 puan düşürülür. İsteka topunun masa dışına çıkması isteka topunun cebe girmesi kasti faul ve üst üste 3. faul dışındaki faullerde masaya gelen oyuncu oyununa isteka topunun kaldığı yerden devam eder.

8) Nizami olmayan bir şekilde ceplere düşen toplar geri çıkartılır ve piramit noktasına yerleştirilir.

9) İsteka topunu veya herhangi bir hedef topu masa dışına çıkartmak fauldür. Eğer isteka topu masa dışına çıkarmak fauldür. Eğer isteka topu masa dışına çıkarsa o oyuncunun toplam puanından 1 puan düşürülür ve masaya gelen oyuncu isteka topunu açış alanı içine yerleştirerek oyuna devam eder. Eğer bir hedef top masa dışına çıkarsa top piramit noktasına geri yerleştirilir. O oyuncunun toplam puanından 1 puan düşürülür ve masaya gelen oyuncu isteka topunun kaldığı yerden oyuna devam eder.

10) Bir dizi topun 14. sü deliğe düştükten sonra 15. top masa üzerinde o an bulunduğu pozisyonda kalır ve ceplere düşürülmüş olan 14 top üçgenin tepesi boş kalacak şekilde dizilir. Oyuncu daha sonra masada kalmış olan 15. topu cebe düşürerek dizilmiş olan top grubunu bozmaya çalışır ve böylece serisine devam eder. Ancak oyuncu masada kalmış olan 15. topa atış yapmak zorunda değildir. Dilediği herhangi bir hedef topla oynayabilir. Eğer masada kalmış olan 15. top üçgenin normal yerine dizilmesine engel oluyorsa açış noktası üzerine yerleştirilir. Eğer isteka topunun kaldığı yer üçgenin dizilme bölgesi içindeyse isteka topu oyuncu tarafından açış alanı içinde herhangi bir yere yerleştirilir.

11) Eğer bir oyuncu üst üste iki atışta faul yaparsa iki faul uyarısı yapılır. Eğer uyarılmasına rağmen 3. atışında da faul yaparsa her bir faul için almış olduğu 1 puan cezaya ek olarak 15 puan üst açılış atışıyla oyuna devam edilir. Bu atış için açılış açışının tüm kuralları geçerlidir.
1. 8 top disiplini bir isteka topu (beyaz) ve 15 adet numaralanmış renkli topla oynanır. Renkli toplar iki gruba ayrılır:

a) 1-7 (numara) arası düz renkli toplar
b- 9-15 (numara) arası ‘kuşaklı renkli ‘ toplar

8 (numara) ‘düz siyah renkli’ son hedef topu olarak top grubunu oluşturur. Toplar eşit kenar üçgen içerisinde üçgenin ucundaki top piramit noktasına basacak şekilde 8 numaralı top üçgenin ortasında ve üçgen tabanın her iki köşesindeki toplar bir kuşaklı bir düz renkli olmak üzere dizilerek yer alırlar.

2. Oyun sırası bir bant atışıyla belirlenir veya atışı kazanan oyuncu açış yapma seçeneğine sahip olur veya rakibine açtırabilir. Bunu takip eden setlerde oyuncular sıra ile değişerek açılış yaparlar.

3. Açılış yapan oyuncu isteka topunu açış çizgisi gerisindeki açış alanı içinde herhangi bir yere yerleştirerek atış yapar. Açılışta oyuncu en az 4 topun bant görmesini sağlamalı veya en az bir topu cebe düşürmelidir. Bunların gerçekleşmemesi halinde veya başka bir faul yapılırsa masaya gelen oyuncu:

a) Topları kaldığı şekilde kabul eder ve oyuna devam eder veya
b- İsteka topunu alır ve açış çizgisi gerisine koyup oyuna devam eder veya
c) Topların tekrar dizilmesini ister ve açılışı hangi oyuncunun yapacağına karar verir.

4. Eğer açılışta 8 numaralı top cebe düşerse açılışı yapan oyuncu topların yeniden dizilmesini isteyebilir veya 8 numaralı topu cepten çıkarttırıp piramit noktasına koydurur ve atışına devam eder. Eğer açılışı yapan oyuncu açış atışında 8 numaralı topu cebe düşürürken aynı zamanda da isteka topu cebe düşerse rakip oyuncu topları yeniden dizdirme veya 8 numaralı topu cepten çıkarttırıp piramit noktasına koydurma ve isteka topunu açış alanı içine yerleştirerek atışına devam etme hakkına sahiptir.

5. Açış atışı sonunda cebe düşen toplara bakılmaksızın masa açık kabul edilir (oyuncular henüz top grubu seçimi yapmamışlardır).

6. Açış atışından sonra deklare edilen cebe başarıyla düşürülen ilk top o set süresince o oyuncunun hedef top grubunu belirler.

7. Bir oyuncunu hedef top grubu belirlendikten sonra oyuncu birbirini takip eden tüm atışlarında isteka topunu ilk olarak kendi top grubundan bir topla temas ettirmeli ve

a) Bir hedef topu cebe düşürmeli veya
b- İsteka topunun veya herhangi bir hedef topun bir bant görmesini sağlamalıdır.

Eğer oyuncunun diğer hedef topları masa üzerindeyse isteka topunun o oyuncu tarafından ilk olarak 8 numaralı topla teması faul sayılır.

8. Bir topun cebe düşürülmesi amaçlandığında bir oyuncu hem topu hem de düşürmek istediği cebi deklare etmek zorundadır. Oyunu ancak oyununa deklare etmiş olduğu kendi hedef grup toplarını nizami olarak cebe düşürdüğü sürece devam edebilir. Eğer bir oyuncu doğru hedef grubundan deklare etmiş olduğu bir topu cebe düşüremezse veya faul yaparsa kendi atış sırası biter ve el rakibe geçer.

Ceplere düşürülen tüm toplar ister nizami bir atış sonucu veya faul atışı sonucu olsun ceplerde kalır. Kombinasyon ve karom atışlarına izin verilir ve isteka topunun ilk olarak oyuncunun kendi grup toplarına temas etmesi şartıyla önceden deklare edilmesi zorunlu değildir.

9. Oyunda aşağıda belirtilen ihlaller faule nedendir:

a) Nizami bir atışı uygulayamamak.
b- Bir atış sırasında isteka topunun kazaen cebe düşmesi
c) Açış atışında isteka topunun kazaen cebe düşmesi
d) Nizami oyun dışında herhangi bir şekilde isteka topunu hareket ettirmek veya isteka topuna dokunmak faul sayılır.

10. Yapılan bir faulden sonra rakip oyuncu isteka topunu eline alır. Bu demektir ki; oyuncu isteka topunu masa üzerinde herhangi bir yere yerleştirip istediği yöne oynayabilir. Bunun tek istisnası açış sırasındaki fauldür. Bu durumda masaya gelen oyuncu isteka topunu açış çizgisi gerisine yerleştirmek ve isteka topu açış çizgisini geçecek şekilde atış yapmak zorundadır.

11. Set bir oyuncunun kendi grup toplarının tamamı cebe düştükten sonra 8 numaralı topu deklare edeceği cebe ayrı bir nizami atışla düşürmesi sonucunda kazanılır.

12. Bir oyuncu şu ihlaller sonucu seti kaybetmiş sayılır:

a) 8 numaralı topu cebe düşürürken faul yapması.
b- Kendi grubundan son topla birlikte 8 numaralı topu cebe düşürmesi
c) 8 numaralı topu oyun esnasında herhangi bir şekilde oyun alanı dışına çıkartması
d) 8 numaralı topu deklare ettiği cep dışında bir cebe düşürmesi
e) 8 numaralı topu nizami hedef top olmadığı durumda iken cebe düşürmesi
f) Arada bir nizami atış olmadan ardarda 3 atışta peş peşe 3 faul yapması.

8 numaralı topa atış yaparken 8 numaralı top cebe düşmez veya masa dışına çıkmazsa isteka topunu kazaen cebe düşürmek veya faul yapmak set kaybı değildir. Delikli ve deliksiz olmak üzere iki guruba ayırdığımız bilardo masaları imalat çeşitlerine ayak yapılarına göre de çeşitlilik arz etmektedir. Ancak imalatı ne şekilde olursa olsun bütün bilardo masaları değişmez uluslararası standartlara uygun ölçülerde imal edilmektedir.

Bir bilardo masasının iç havuz ölçüleri değişiklik arz edebilir fakat mutlaka boyu eninin iki katı olmalıdır. Standartlara uygun bazı masa ölçülerini aşağıdadır.

142x284 cm. Maç masası
127x254 cm. Pool - Yarı maç (dömi masa) masası
172x344 cm. Snooker masası.

Turnuvalarda kullanılan bilardo masaları yerden 75-80 cm. yükseklikte olmalıdır. Uzun bantlarda 7 kısa bantlarda ise mesafeleri birbirine eşit ve diabant Diamond ya da baklava adı verilen işaretler Fenol reçinesinin preslenmesi ve tornalanması ile imal edilirler. Bu maddenin özelliği dielektrik katsayısının çok düşük olmasıdır.

Karom disiplinleri için 615 mm çapında ve 205-220 gr. ağırlığında olmalıdır. Ancak bir masadaki toplar arasında 2 gr.dan fazla fark olmamalıdır.
1. Rakipler arasında oyuna başlama önceliği her iki oyuncunun birlikte yapacağı bir atışla belirlenir. Her iki oyuncu ellerinde birer ıstaka topu ile açılış çizgisi gerisinde açış noktasının sağında ve solunda olarak yer alıp açış alanı içinden arka kısa banda çarpıp geri dönecek şekilde vuruşlarını yaparlar.

Ön kısa banda en yakın kalan topun sahibi atışın galibidir. Ancak bu atışta kazanan topun arka kısa banda en az bir defa teması şarttır. (Bant Atışı). Bu atışı kazanan oyuncu set açılışını yapma veya açış önceliğini rakibine kullandırma seçeneğine sahip olur.

2. Açış vuruşu açış alanı içindeki herhangi bir noktadan yapılabilir. Toplar her ayrı bir oyun disiplinindeki özel kurallara göre dizilir. Istaka topuna ıstakanın ucu temas ettikten ve top açış çizgisini geçtikten sonra oyun başlamış sayılır.

3. Eğer her oyun disiplinindeki özel bir kuralda belirtilmemişse bir atışın geçerli sayılabilmesi için ıstaka topunun en az bir hedef topa temas etmesi ve sonra;

a) En az bir hedef topun cebe düşmesi veya;
b- Istaka topu veya herhangi bir hedef topun en az bir bantla temas etmesi şarttır.

Bu koşulların gerçekleşmemesi hali FAUL sayılır.

4. Geçerli bir atış sonucunda oyuncu cebe (ceplere) top düşürmeyi başaramazsa “el” rakibe geçer.

5. Aşağıdaki belirtilen hareketler Faul sayılır.

a) Istaka topu önce nizami olmayan bir hedef topa temas ederse veya ıstaka topu nizami bir topa temas eder ve hiçbir top bir banda doğru yeterince hareket almaz veya akabinde cebe düşmezse

b- Istaka topu cebe düşerse

c) Herhangi bir top oyun alanı dışına çıkarsa

d) Eğer oyun hakem tarafından yönetiliyorsa; atıştan önce sonra veya atış sırasında herhangi bir topa ıstaka elbise veya vücudun herhangi bir bölümü ile temas etmek faul sayılır.

Eğer oyun hakem tarafından yönetilmiyorsa; ıstaka topuna oyun halindeyken temas etmek kasıtla bir hedef topa temas etmek veya kazanan atışın sonucunu etkileyecek bir topa temas etmek faul sayılır. Ancak atışın sonucuna etki etmeyecek bir topa kazaen temas etmek faul sayılmaz. Atış yapmayan oyuncunun tercihine göre yerleri bozulan toplar eski pozisyonlarına getirilir veya oldukları gibi kalır.

a) Banda yapışık bir topa oynarken cebe bir top düşürememek veya başka bir banda çarptırmak veya ıstaka topunu herhangi bir banda çarptıramamak

b- En az bir ayak yere basmaksızın atış yapmak

c) Istaka topu veya herhangi bir top hareket halindeyken atış yapmak (Kaldığı bir noktada dönmekte olan bir top hareket halinde sayılır).

d) Şayet ıstaka topunun ilk teması banda yapışık veya kendisiyle temas halinde (yapışık) olan bir topa ise ıstaka topu yapışık hedef topla temas ettikten sonra atış şu seçeneklerden biri ile son bulmalıdır;

i. Bir hedef top cebe düşer

ii. Istaka topu bant görür

iii. Banda yapışık olan top bir bant görür (yapışık olduğu bandı terketmesi yeterli değildir.)

iv. Herhangi bir bantla temas halinde olan başka bir hedef top bant görür.

Bu seçeneklerden biri gerçekleşmezse faul olur. (14+1 ve diğer oyun diğer oyun disiplinlerinde bu kuralın değişik yorumlarına dikkat ediniz.)

e) Aşırı kleps pozisyonuna girerek isteka topunu bir engelin üzerinden zıplatmaya çalışmak fauldür. Bir zıplatma atışı yaparken herhangi bir çıtlama faul sayılır.

f) Eğer isteka topu bir hedef topla temas halinde (yapışık) ve o topa normal atışa izin veriliyorsa atış sonunda hedef top hareket ederse isteka topu hedef topa çarpmış sayılır. isteka isteka topu ve hedef top temasıyla üçüncü bir topu hareket ettirmemeye dikkat ediniz.

g) İsteka topu eldeyken ve açış alanına koyulup atış yapılması gerekirken (Örn. 8 top açış faulü sonrası pozisyon düzeltme atışı) hakemin uyarısına rağmen bu alan dışına koyup atış yapılması faul sayılır.

6) Faulden sonraki penaltı (ceza) atışları her oyun disiplinindeki özel kurallarla açıklanmıştır.

7). Faullü veya temkinli atış aracıyla her oyun disiplinindeki özel kurallarla açıklanmıştır.

. Eğer isteka topu veya herhangi bir hedef top cebe düşüp çıkıp tekrar oyun alanına dönerse cebe düşmüş sayılmaz. Top masanın üstünde kaldığı yerden devam edilir.

9). Toplar “dış etken” le hareketlenirse hakem topları ait olduğu yere yerleştirir. Eğer bu dış etkenden dolayı o sırada yapılan atış etkilenmişse toplar eski hallerine getirilerek atış tekrarlanır. Atışın başarısını etkilemeyen bir etmen varsa toplar eski yerlerine konur ve oyun devam eder. Eğer toplar ait oldukları yerlere yerleştirilemiyorsa oyun oyunu açan tarafın açışıyla tekrarlanır.

10). Cebin önünde ve düşmek üzere olan bir top 5 saniye veya daha uzun bir süre hareketsiz kaldıktan sonra “kendiliğinden” cebe düşerse cepten çıkarılıp eski yerinin mümkün olduğu kadar yakınına yerleştirilir. O sırada kontrol hangi oyuncudaysa oyuna devam etme hakkı onundur.

11). Oyuncular karar açılarını belirlemek amacıyla bantları veya çuhayı tebeşir veya benzeri maddelerle işaretleyemez. Bu hareket faul sayılı ve cezayı her oyun disiplininin kendine özel kuralları belirler.

12). Oyuncular isteka topu veya hedef topu herhangi bir açıklıktan geçip geçmeyeceklerini anlamak için top üçgen veya herhangi bir ölçü aleti kullanamazlar. Sadece isteka elde tutulduğu sürece açıklığın ölçümünde yardımcı olarak kullanabilirler. Böyle bir hareket faulü gerektirir ve cezayı her oyun disiplininin kendine özel kuralları belirler.

13). Zıplatma atışları: Tüm cepli bilardo oyunlarında ıstakayı dikerek atış yapıp darbeli vuruşla topu masa zeminine çarptırıp yükselmesini sağlamak nizamidir.

14). Eğer sırasını bekleyen oyuncu rakibi atış yaparken onun pozisyonunu bozarsa veya o sırada oyuna müdahale ederse faul yapmış sayılır. Ancak bir oyuncu sırası gelmeden oynar veya herhangi bir topu hareket ettirirse bu da dışarıdan müdahale olarak sayılır.
1. Müsabakalar artistik hariç tüm branşlarda bant atışıyla başlar. Topu kısa banta yakın bırakan oyuncu oyuna başlama veya rakibini başlatma hakkına sahip olur. Bant atışını kazanan oyuncu top seçme hakkına da sahip olacaktır.

2. Tüm branşlarda aşağıda belirtilen kurallar faul olarak kabul edilip oynama hakkı rakip oyuncuya geçecektir. Faullü vuruş sonrasında sayı olsa bile geçersiz sayılacaktır.

a) Toplardan herhangi biri hareket halindeyken yapılan vuruş geçersizdir.
b- Oyuncunun toplardan herhangi birine elinin kolunun veya kıyafetinin (kazak gömlek kravat v.s.) temas etmesi ya da tebeşir düşürerek toplara temas ettirmesi fauldur. Oynama hakki rakibe geçecektir.

c) Toplardan herhangi biri masa dışına çıkar veya kupesteye temas ederek masa içine düşerse fauldur. Oynama hakkı rakibe geçer. Sayı alınmışsa geçersizdir.Çıkan top ıstaka topu dışında bir topsa orta noktaya yerleştirilir. Eğer ıstaka topu masa dışına çıkmışsa açılış bölgesinin ortasına yerleştirilir. Ender görülebilecek bir durum olan üç topun birden çıkması halindeyse açılış yapılmaz kırmızı top açılıştaki yerine rakip oyuncunun topu orta noktaya ıstaka topu ise açılış bölgesinin ortasına yerleştirilir.

d) Yanlış topla oynandığında sayı geçersizdir. Oynama hakkı rakip oyuncuya geçer.

e) Atış yapılacak topun diğer toplardan birine yapışması halinde yapışan top görülerek oynanamaz. Böyle bir durumda yapışan topun fazla hareket etmemesi koşuluyla pike veya brikol atılabilir.

3. Bant atışı ile birlikte toplara hakemden başkası dokunamaz.

4. Oyun süresince normal mola süresi 3 dakikadır. Bu mola hakkı maçın ortalarında hakem tarafından oyunculara iletilir. Taraflardan sadece birinin isteği ile bu yasal mola hakkının kullanılması zorunludur. Bunun haricinde bir sebeple mola isteği hakemin insiyatifine bağlıdır. Hakem oyunu fazla geciktirmeden bitirmek zorundadır.

5. Rakip oyuncu vuruş yapmak üzere iken konsantrasyonunu bozabilecek gürültüler (tebeşir sürmek ıstaka ucu zımparalamak v.s.) yapılmamalıdır.

6. Rakibin oyunu oturarak izlenmelidir.

7. Müsabakalarda her oyuncu kendi tebeşiri ile oynamalı ve sıra kendisinde değilken tebeşirini masada bırakmamalıdır.

8. Müsabaka boyunca mecbur kalınmadıkça rakiplerin birbirleri ile konuşmaması gerekir. Sorunlar ya da istekler sadece hakem aracılığı ile çözülmelidir.

9. Tertip komitesince belirlenecek kıyafet zorunluluğuna uymak gerekmektedir.


Istaka

Istakalarda %7 neme kadar kurutulmuş sert ağaç kereste kullanılır. Şaft kısmı akgürgen kelebek dip kısmı ise abanoz ceviz teak dişbudak gibi kereste kullanılarak imal edilirler.

140-145 cm. boyunda olan ıstakalar için 510-550 gr. arası olanlar tercih edilir. Istakanın dip çapı 32 mm. Uç çapı ise 10-15 mm. arası olmaktadır.
1. Oyunun Amacı
Oyun onbeş topla oynanır (üzerlerinde numara yok hepsi kırmızı bunlara reds deniyor) diğer tarafta altı tane renkli top vardır ve onlarda numarasızdır ve bunlar colors olarak çağrılır. Bunun haricinde bir tane ana top vardır ve onu white top olarak çağırırlar.
Amaç bütün topları veya rakibinden daha çok topu kurallar uygun olarak ceplere sokmak ve dah yüksek puan yapmak.
Topların Puanları: kırmızı-1 sarı-2 yeşil-3 kahverengi-4 mavi-5 pembe-6 siyah-7.

2. Ara Açmak
- Oyun ana topun yarı alanda oyuna başlayacak oyuncunun onu istediği yere yerleştirmesi ile başlar.
- Bunun için kural herhangi bir oyuncu vuruş için sıra aldığındada aynıdır.

3. Oyun Kuralları
Oyun sırası gelen oyuncu herhangi bir kırmızı topa vurmak zorundadır.

Bir vuruşun geçerli olabilmesi için:
- Beyaz topu deliğe sokmamış olmanız gerek.
- Beyaz topun ilk önce kırmızı topa vurması gerek.
- Sadece kırmızı toplar deliğe girmiş olması gerek.
Bunun dışında ne olursa olsun faul olur.

Kırmızı toplar üzerinde yapılan vuruşlardaki kurallar:
- Eğer kırmızı toplar deliğe sokulamadı ise rakibinin sırası gelmiş demektir.
- Eğer oyuncu kırmızı topları deliğe soktu ise o kadar puan alır. Bu oyuncunun sonraki hareketi renkli toplara vurmaktır.

Bir vuruş eğer sonraki geçerli top bir renkli top ise bu şu durumlarda geçerlidir:
- Beyaz topun deliğe sokulmamış olması lazım.
- Eğer hala kırmızı top varsa sonra beyaz top önce renkli topa vurursa.
- Eğer başka kırmızı top kalmadıysa renkli toplardan en düşük puanı olana ilk vurulacaktır.
- Sadece beyaz top tarafından ilk vurulan top deliğe girmişse.
Diğer vuruşların hepsi fauldur.

Renkli toplara vurulduğunda hangi zamanlarda geçerlidir:
- Eğer hiç bir top deliğe sokulmamışsa sonraki oyuncu rakibindir.
- Eğer renkli top deliğe sokulmuş ise renkli topun puanı kadar oyuncunun puanı yükseltilir. Oyuncunun sonraki hedefi kırmızı toptur. Eğer masada kırmızı top yoksa sonraki top en düşük puanı olan toptur.

4. Fauls
Eğer bir vuruş faul ise diğer oyunuc penaltı puanı alır:
- Beyaz top deliğe sokulmuş ise 4 puan.
- Eğer beyaz top yanlış topa vurmuşsa o topun değeri kadar.
- Eğer yanlış top ilk deliğe sokulmuş ise o topun değeri kadar.
Eğer bir vuruş birden çok faule yol açarsa diğer oyuncu en yüksek puanı alır.
Penaltı puanı minumum 4 dür.

5. Oyun Bitişi
Eğer masada sadece siyah top ve
- Sonraki legal vuruşla siyah top deliğe sokulmuş ise.
- Sonraki vuruş faul ise.
1. Bir sayı alınabilmesi için vuruş topunun en az üçbantı dolaştıktan sonra diğer toplara çarpması gereklidir.

2. Topların Yapışması Hali: Oyuna devam edecek olan sporcunun topu diğer toplardan herhangi birine yapışırsa sporcunun 4 seçeneği vardır.

a) Önce bantı görerek oynayabilir.
b- Yapışmayan topu önce görerek oynayabilir.
c) Topların açılmasını ve yerlerine konmasını isteyebilir.
d) Masse ile diğer yapışan topa çok az hareket vererek oynayabilir.

3. Topların Dışarı Çıkması Hali: Vuruşu yapıldığında toplardan herhangi biri dışarı çıktığında sayı alınsa bile geçersiz kabul edilir. Oynama hakkı rakibe geçer. Dışarı çıkmayan topların yeri kesinlikle değiştirilmez.
1'den 9'a kadar numaralandırılmış olan toplar ve beyaz top ile oynanır.
- Toplar elmas biçiminde dizilir. Dizilişte her zaman en öne 1 numaralı top ortaya da 9 numaralı top konur diğer toplar rasgele dizilir.
- Faullerde "çift atış" yoktur. Beyaz top faul atışında istenilen yere konur ve oyuna devam edilir.
- Amaç her atışta beyaz topu öncelikle masadaki en ufak numaralı topa temas ettirmektir.
- 9 numaralı topu kurallara uygun bir atışla deliğe sokan oyuncu seti kazanır. Seti kazanmak için sadece 9 numaralı topu sokmak yeterlidir.
- 8 top disiplininden farklı olarak bu disiplinde deklarasyon (topu hangi deliğe atacağınızı söyleme) yoktur.

Başlangıç:

Oyuna kimin başlayacağına bant atışı ile karar verilir. Her iki oyuncu kendi vurdukları topu karşı kısa banttan geri döndürerek kendilerine yakın olan kısa banda mümkün olduğunca yakın bırakmaya çalışırlar.

Atışı her iki oyuncu da aynı anda yapmamış iseler atışı geç yapan oyuncunun diğer oyuncunun atışını izleyerek avantaj sağlamaması için konulmuş bir kural vardır. Bu kurala göre atışı geç yapan oyuncu diğer oyuncunun topu karşı banda temas etmeden önce atışını yapmış olmalıdır aksi halde ilk atışı yapan oyuncu bant atışını kazanır. En yakın bırakan oyuncu oyuna başlama ya da açılışı rakibe verme hakkına sahip olur. Oyundaki süregelen her sete bir önceki seti kazanmış olan oyuncu başlar.

Diziliş:



Toplar 1 her zaman en önde 9 ise her zaman ortada olacak şekilde bir elmas biçiminde dizilir. Diğer toplar ise rasgele dizilerek her açılıştan sonra dağılımın farklı olması hedeflenir. 1 numaralı topun çuhaya temas ettiği nokta kısa ve uzun bantlardaki 2. noktaların kesiştiği noktadır. (resim diziliş)

Açılışı yapan oyuncu beyaz topu açılış yapacağı bölgedeki (uzun bantlardaki 2. noktalar arasındaki çizgi ile sınırlanmış bölge) istediği herhangi bir yere koyabilir.


Nizami Olmayan Atışlar (Fauller):

Nizami olmayan her atış veya hareketten sonra sıra rakip oyuncuya geçer. Rakip oyuncu her faul atışında beyaz topu masa üzerinde istediği yere koyarak devam etme hakkına sahiptir (açılış faulü dahil).

- En az 1 ayak yere basmaksızın atış yapılması
- Beyaz topun deliğe girmesi
- Beyaz topun ilk önce masa üzerindeki en küçük numaralı top ile temas etmemesi (topu görmemesi)
- Beyaz topun ilk önce masa üzerindeki en küçük numaralı topa temas ettikten sonra hiçbir topun bant görmemesi (bant faulü kuralı)
- Masa üzerindeki herhangi bir topa temas edilmesi
- Masa üzerindeki herhangi bir topun atış sonucunda masa dışına çıkması - Masa üzerindeki herhangi bir topun bantları çevreleyen bölgeye (küpeşteye) temas ederek masaya geri dönmesi - Faul atışı kullanacak olan oyuncunun beyaz topu istediği yere yerleştirirken istekanın ucu ile dürterek yapılan düzeltmeler (burada uç olarak tarif edilen bölge nizami bir vuruşta istekanın top ile temas ettiği bölgedir)
- İstekanın atış sırasında top ile birden fazla temas etmesi (araba tabir edilen nizami olmayan vuruş)
- Açılış sırasında hiçbir topun deliğe girmemesi ve en az 4 topun bant görme koşulunun gerçekleşmemesi (açılış faulü)
- Açılış sırasında beyaz topun deliğe girmesi (açılış faulü)
- Açılış sırasında herhangi bir topun masanın dışına çıkması (açılış faulü) - Oyuncunun beyaz topu bir engelin üzerinden zıplatmak amacıyla topun çok dibine vurarak zıplatması (kurallara uygun bir zıplatma-“jump” atışı ile ilgili yakında bir bölümümüz olacak).

Bu atış ve hareketlerin tamamı faul olarak nitelendirilir ve sıra rakip oyuncu faul atışı kullanır.

Özel Durumlar:

- Oyuncu sıradaki topu görmek kaydı ile başka bir topu (veya topları) deliğe sokabilir. Bu durumda atışı yapmış olan oyuncu oyuna devam eder. Eğer böyle bir atış sonucunda 9 numaralı topu deliğe sokmuş ise seti kazanmış sayılır.
- Açılış vuruşunda eğer 9 numaralı top deliğe girmiş ise seti açılışı yapmış olan oyuncu kazanır.
- Açılış vuruşundan hemen sonra atış hakkına sahip olan oyuncu pozisyonu beğenmediği takdirde beyaz topu masa üzerinde istediği bir yere atabilir (top sürme - "pushout" kuralı). Bu atışta top görmeme ve bant faulü kuralları geçersizdir. Bu atış her setin açılış vuruşu sonrasındaki ilk el için geçerlidir. Rakip oyuncu yeni oluşan pozisyonu beğenirse atış yapma beğenmez ise sırayı tekrar rakibe bırakma hakkına sahiptir.
- Bir oyuncu bir sette üst üste 3 kez faul yaparsa o seti kaybetmiş sayılır.
- 9 numaralı top masa dışına çıktığında ya da nizami olmayan bir atışla deliğe girdiğinde diğer toplardan farklı olarak masaya tekrar konur. Masaya konduğu nokta 1 numaralı topun açılışta konduğu yer ile aynı noktadır bir başka deyişle kısa ve uzun bantlardaki 2. noktaların kesiştiği nokta.
- Bir oyuncu temkinli atış (safe) adını verdiğimiz atışı deklare ederek (nizami bir atış olması kaydı ile) sırayı rakibe verebilir. Bu atışın amacı genelde rakibe zor pozisyon kalmak ya da bir sonraki pozisyonu oynamamak olabilir. Bu atışta oyuncu kendi toplarından birini soksa bile sıra rakip oyuncuya geçer.


Duruş Tutuş ve Vuruş

Burada anlatacağımız bu 3 temel hareket bilardoyu iyi ve istikrarlı oynamak adına çok önemli hareketlerdir. Bu hareketlerin ideal şekillerini anlatacağız fakat bu 3 temel hareketteki ayrıntılar kişiden kişiye göre değişiklikler gösterebilir. Dünya’da ve Türkiye’de birçok başarılı bilardo sporcusunun bu ideal hareketlere bağlı kalmadan da başarılı olabildiklerini görüyoruz.

Yine de yeni başlayan bir oyuncu iseniz bu 3 temel hareketi ve ideal denebilecek uygulamalarını öğrenmenizi tavsiye ederiz. Zamanla oyununuz geliştiğinde bu hareketleri biraz daha özelleştirerek sizin için en uygun “kişisel ayarlar”ı bulmanız mümkün.

Duruş tutuş ve vuruş hareketleri birçok değişik pozisyonda farklılıklar gösterebilir. Bizim anlatacağımız kurallar masa üzerinde rahat bir pozisyonda yapılan bir atış için geçerli olup farklı durumlarda bu hareketlerin farklı versiyonlarını uygulamanız gerekebilir.

Not: Aşağıda tarif edilen hareketler vuruş için sağ elinizi kullandığınız varsayılarak anlatılmaktadır. Solak olan oyuncular için tam tersi geçerlidir.


Duruş

Adından da anlaşıldığı gibi vücudunuzun atış sırasında aldığı pozisyona verilen genel addır.


Ayaklarımızın arası 30-40 cm. aralıklı olup uzun boylu oyuncularda masaya daha iyi eğilebilmek için bu mesafe artırılabilir. Vücudumuzu 3 noktadan (ayaklar ve masaya koyduğumuz sol el) destekleyerek ağırlığımızı dengeleyebilmek için bu 3 nokta arasında mümkün olduğu kadar dengeli bir üçgen kurmak gerekir.


Pozisyon alırken önce iki ayağınız yan yana pozisyonda durun daha sonra sol ayağınız ile öne ufak bir adım attığınız taktirde vücudunuz hafif sağa doğru dönecek ve sağ kolunuzun geride istekayı rahat hareket ettirmesi için yer kalacaktır. Sol ayağınız öne adım attığınız için pozisyona bakar şekilde duracaktır. İki ayak arasındaki açı 45 derece veya buna yakın bir açı olmalıdır.

Sol kolunuzu masaya yerleştirirken belinizi kırmamaya çalışın kolunuzu masa üzerinden bir şey alıyormuş gibi uzatın. Bu size sol kolunuz için en ideal pozisyonu sağlayacaktır. Amaç vuruş sırasında vücudun en rahat pozisyonda olmasını sağlamaktır. Böylece vuruş sırasında hem daha az enerji tüketmiş hem de dikkatimizin atışa odaklanmasını sağlamış oluruz.


İstekanın ideal pozisyonu ise oyun branşına göre farklılıklar gösterebilmektedir. İstekanın doğrultu olarak ideal pozisyonu iki gözümüzün arasından yani çenemizin ortasından geçmesidir. 3-bant disiplininde isteka ile çene arasındaki ideal mesafe yaklaşık olarak 15-20 cm. civarındadır. Buna karşın diğer cepli bilardo disiplinlerinde bu mesafe milimetreler mertebesine inmektedir. Hatta atış sırasında istekayı çenesine sürterek oynayan oyuncular da vardır. Bu farklılık oyun sırasındaki perspektif hesaplamalarının farklılığından kaynaklanmaktadır.
Tutuş


Genel olarak vuruş hareketinin sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için istekanın hakimiyeti adına yapılan el ve kol hareketlerinin bir bütünüdür diyebiliriz.

Sol elimizi avuç içimiz masaya gelecek şekilde yerleştirerek istekanın ön kısmının (şaft) kontrolünü sağlamak gerekir. Sol elimizi şekillendirerek istekanın kayması için verdiğimiz şekle köprü adı verilir.


Kapalı köprü örnekleri

Köprü çeşitleri açık ve kapalı olmak üzere ikiye ayrılır. Kapalı köprü daha çok istekanın top üzerindeki (özellikle falsolu ya da hızlı kontrol gerektiren atışlarda) hakimiyeti için kullanılır. İşaret ve başparmağımızı bir kafes şeklinde hazırlayarak bu iki parmak arasında istekanın rahatça kaymasını sağlamamız gerekir.


Açık köprü örnekleri

Açık köprüde ise daha iyi bir görüş alanı sağlanmakla beraber bu köprü daha çok doğrultu ile ilgili hassas ayar yapılan atışlarda kullanılır.

Sol kolumuzun da mümkün olduğu kadar düz olması ve dirsekten kırılmaması sağlam bir tutuş için gerekli şartlardan biridir.

Açık köprü daha çok cepli bilardo dediğimiz pool snooker gibi oyunlarda kullanılır. Kapalı köprü ise özellikle 3-bant disiplininde çok sık gördüğümüz bir kullanım şeklidir.


Vuruş

Her ne kadar sağ elin istekayı tutuşu ile ilgili ayrıntılar tutuş başlığı altında gibi düşünülse de bu ayrıntılar düzgün bir vuruş yapılabilmesi için çok önemlidir. O yüzden bu başlık altında anlatmayı tercih ettik.

İstekanın vuruş sırasında düz bir hareket yapması için sağ kolun düzgün çalışması gerekir. Bu sebeple dikkat edilecek noktalar:


Sağ kolumuzun sadece dirsekten ele kadar olan kısmı çalışmalı omuz hareketsiz olmalıdır.

Sağ dirsekle sağ el arasındaki doğrultunun yere dik olması gerekir. Tam arkadan bakıldığında sağ kolumuz sağa ya da sola yatık olmamalıdır.

İstekanın ucunun vuruş sırasında topla ilk temas ettiği anda dirsekle el arasındaki doğrultu istekaya mümkün olduğu kadar dik olmalıdır. Yani bu pozisyon sırasında sağdan bakıldığında kolumuz öne ya da arkaya yatık olmamalıdır.

Vuruş öncesinde yapılan istekanın gidip gelme hareketine limage (limaj) adı verilir. Bu hazırlık hareketi sırasında istekanın ucu mümkün olduğu kadar topa yakın noktalarda durdurulmalıdır. Böylece gerçek vuruşa çok yakın bir canlandırma gerçekleştirmiş ve daha sağlıklı bir vuruş yapmış oluruz.


a) Top dışarı çıkmıştır. Bu durumda oyuna 2. top başlar.

b- Sadece 2. top dışarı çıkmıştır. Vuruşu 1. top yapmış ve rakibin topunu dışarı atmıştır. Oyuna 2. top devam edecektir.

c) 2. ve 3. toplar dışarı çıkmıştır. Vuruşu 1. top yapmıştır. Oyuna 2. top devam edecektir.

d) 3. top dışarı çıkmıştır. Vuruşu 1. top yapmıştır. Oyuna 2. top devam eder.
 
BoDyGuArD isimli Üye şimdilik offline konumundadır  
 
 
 
  Bugün 14 ziyaretçi (16 klik) kişi burdaydı!  
 
Doğukan Elidar Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol